Hieronder een aantal gevallen die in de praktijk nogal frekwent voorkomen:
Hoofdregel:
Ga zo snel mogelijk met het bij een verkeersongeluk betrokken dier naar de dierenarts. Bel eerst je dierenarts om te horen of hij thuis is, zoniet sta je nodeloos aan zijn deur. Bel dan tot je iemand kan bereiken die je kan ontvangen. Als het dier bloedt of breuken heeft lijkt dit erg logisch, doch deze regel geldt ook voor het dier dat er uitwendig perfect normaal uitziet.
Vaak is zo'n dier in shock of heeft ernstige inwendige bloedingen (bijvoorbeeld miltscheur) of een diafragmascheur(scheur van het middenrif) en dergelijke. Deze interne aandoeningen zijn vaak veel erger dan uitwendige verwondingen, en vragen daarom snelle tussenkomst van een deskundige.
Probeer zelf naar de dierenarts toe te gaan en dit vooral in verband met tijdwinst, want in kritieke gevallen telt elke seconde.
Hoe vervoer je een aangereden dier? Beweeg het dier zo min mogelijk, leg hem op een deken en gebruik de deken om het dier mee op te tillen en in de auto te leggen.
Is het dier in coma, dan moetje zijn kop en hals rechtstrekken en zien of er in de muil geen belemmering zit voor de ademhaling.
Pas eventueel hartmassage of kunstmatige ademhaling toe: de werkwijze is vergelijkbaar met die bij de mens.
Stop grote bloedingen provisorisch. Bijvoorbeeld: bij bloeding aan een poot leg je er een strak tourniquetverband op aan, net boven de bloeding (met behulp van een sjaal, mouw, koord en dergelijke).
Bij bloedingen op het lichaam moet je een doek strak op de wonde drukken (tegendruk veroorzaken). Liefst geen dingen doen als ontsmetten en dergelijke, want dit belemmert soms verdere verzorging. Indien er een 'vreemd lichaam'(stok, ijzer en dergelijke) in het lichaam van het dier is gedrongen, moet je dit altijd laten steken. Zo kan de dierenarts gemakkelijker zien welke organen eventueel door het penetrerend voorwerp geraakt zijn. Bovendien kan het 'vreemde voorwerp' net een bloedvat ervan weerhouden te gaan bloeden.
Dit gebeurt zeer vaak bij poezen,en helaas komen maar weinig dieren op hun pootjes terecht. De meest voorkomende verwondingen die daarvan het gevolg zijn, zijn: blaasruptuur, miltscheur, diafragma- of middenrifscheur, gespleten verhemelte en gebroken poten.
Daarom geldt ook hier de gouden regel: vervoer het dier plat (een wasmand is ideaal) en breng haar zo snel mogelijk naar de dierenarts . Beweeg haar zo weinig mogelijk en houd haar vooral warm! Verder gelden hier dezelfde regels als hierboven beschreven.
Een dier springt vaak op kookplaten of kachel, of is in contact geweest met vuur of heet water. Houdt daarna meteen en langdurig de voetjes onder koud stromend water (wikkel het dier in een handdoek, anders kun je zelf naar de dokter vanwege de krab- of bijtletsels). Breng daarna het dier zo snel mogelijk naar de dierenarts.
Verbranding van neus, oog, lip, eventueel vacht als gevolg van bijtende produkten: spoel meteen overvloedig met water, neem het produkt mee naar de dierenarts om het hem te laten zien, en weerhoud het dier ervan de aangetaste plek te likken.
Een echte zonnesteek(="zonnebrand") komt zelden voor. Let wel op bij witte dieren. De oren van witte dieren zijn erg gevoelig voor zonnebrand; er ontstaan korsten op de oortip en oorranden. Ook zo snel mogelijk naar de dierenarts die een gepaste behandeling zal opstarten
Hitteslag komt zeer vaak voor. Hierbij wordt het dier in een kleine, afgesloten, door de zon beschenen ruimte (de auto !) suf. Hij krijgt een enorm hoge temperatuur en eventueel een rode verkleuring van de huid (deze krijg je te zien door de haren opzij te duwen). Het dier kan hieraan sterven.
Koel hem meteen af. Stop hem in water, spuit hem af een beetje met de tuinslang en leg op zijn hoofd en poten koude doeken (liefst doeken waarin je ijsblokjes hebt gedaan). Ter preventie: laat steeds de raampjes van de wagen iets openstaan en bereken het zo dat de draaiende zon later niet op de wagen kan schijnen.
Hier is ook een dringend bezoek aan de dierenarts nodig voor de nodige prikjes om de schade inwendig te beperken.
Hierbij is het voor de dierenarts meer dan nuttig te weten welk gif het dier heeft opgenomen, omdat er dan een doelgerichte antidotumtherapie kan worden ingezet. Neem het produkt eventueel mee naar de praktijk.
Probeer het dier niet te laten braken. Dit kun je zelf meestal niet. Ga daarom meteen naar de dierenarts , want sommige giffen zoals strychnine, arsenicum en insekticiden kunnen zeer snel en dodelijk werken. Hij zal het dier doen braken met een injectie.
Voorkomen is ook hier beter dan genezen: laat je dier niet loslopen en/of snuffelen in gebieden waar aan rattenbestrijding wordt gedaan.
Let ook op met knaagdierverdelging in je eigen huis; poes kan overal bij en wat is er gezelliger dan een onverwacht brokje kaas of brood op te peuzelen op een duister plekje...
Ook flink opletten met antivries: dit produkt valt bijzonder in de smaak van dieren en ze zullen gemorste vlekjes graag oplikken, met onomkeerbare nierbeschadiging als gevolg.
Bij de rubriek ziekten vind je een lijst met planten en stoffen die giftig zijn en welke symptomen ze kunnen veroorzaken.
Een hondebeet scheurt meestal de huid open. Spoel de wonde krachtig en overvloedig met water en leg een verbandje aan en ga daarna naar de dierenarts voor eventuele hechtingen en antibioticabehandeling.
Kleine wonden zijn de venijnigste: ze helen weliswaar snel, maar vaak ontwikkelen er zich abcessen onderhuids als gevolg van onvoldoende ontsmetting. Hier kan je grote zwellingen verwachten.
Een abces herken je als volgt: het is een warmere plek op de huid, verdikt, soms fluctuerend, pijnlijk bij aanraking. Een abces moet altijd door de dierenarts worden geopend en grondig gespoeld.
Een kattebeet is veel gemener dan een hondebeet. De kleine, fijne tandjes dringen diep door en brengen een heleboel bacteriën mee naar binnen. De wonde is zo fijn dat de huid zich meteen sluit. In een dichte vacht merkje de wonde niet eens op. Na enkele dagen/weken zal er zich zeer vaak een abces ontwikkelen.
Dus wanneer je ziet dat je dier een beet krijgt, probeer dan niet zelf te ontsmetten want de infektie zit altijd onder de huid waar je niet kunt ontsmetten. Ga steeds naar de dierenarts om de nodige spuitjes tegen de infektie en zo nodig zal de dierenarts wel ontsmetten.
Bij een val van de trap, uit een boom of zelfs bij een ongelukkige val van een stoel of je arm, kan je dier een pootje breken. Boodschap is: spoed je naar de dierenarts zonder het dier al te veel te bewegen.
Zorg er ondertussen voor dat de breuk geen open breuk wordt. Door het dier te bewegen gaat soms zijn huid kapotscheuren, zodat de gebroken botten contact krijgen met 'buitenwereld'. Dit is een zeer vervelende complicatie die te allen tijde vermeden dient te worden. Ook moet je ervoor zorgen dat de gebroken gedeelten niet gaan bewegen ten opzichte van elkaar.
Daarom: beweeg het gebroken lidmaat niet! Mocht het dier te wild zijn, leg hem dan gewoon in een kooi en vertrek naar de dierenarts .
Je dier trapt in glas of puntige voorwerpen met als resultaat: een snee in de voetzool. Dit bloedt erg hard. Baad de poot in een ontsmettingsbad en leg een provisorisch verband aan, zodat er geen vuil in de wonde kan komen. Ga daarna naar de dierenarts voor de nodige spuitjes.
Ook bij het afbreken of verliezen van een teennagel leg je best een verband aan om het bloeden te stelpen, waarna je naar de dierenarts gaat om de nodige spuitjes en wondverzorging.
